Diferansiyel kilidi nedir, ne işe yarar?

Diferansiyel kilidinden önce nedir bu diferansiyel ve ne kısım için vardır onu anlamak gerek. Ondan önce de kısa bir mantığını kavramak lazım. Şimdi araçlar önce motordan güç üretir. Bu üretilen güç şanzımana aktarılır ve vites seçimleri ile hızlanma sağlanır. Şanzımanda ilk aktarımı gerçekleşen güç şaft denilen parça aracılığı ile diferansiyele aktarılır. Diferansiyel aldığı gücü akslar aracılığı ile tekere aktarır ve hareket ederiz. Yani Diferansiyel motordan ulaşılan gücün harekete geçmesi için oluşan ve en son işin bittiği parçadır aslında. Bunun oranları ve açı dereceleri, tur sayısı gibi durumları vardır. Kaba bir şekilde dersek diferansiyel ters orantılı bir parçadır. Küçüğü hız üretir ama güçten çalar ve son hızı erken getirir. Büyüğü güç üretir ama hız üretemez ve hızlanmayı çalar. Peki neden vardır diyecek olursanız bu parça tekerlerin bir virajda içinde dönüş esnasında aynı hızda olmayıp farklı hızda aynı yönde dönmesini sağlar ve bunu içindeki dişliler vasıtası ile gerçekleştirir. Aracın çekiş türü fark etmeksizin RWD, FWD, AWD olan tüm sistemlerde bulunur ve bu sayede çekişi olan yani gücü aktarılan tekerlerin farklı turlarda dönmesini sağlar. Buraya kadar anlattığımız açık ve düz bir diferansiyeldi. Kilitli diferansiyel ise bu anlatmış olduğum ayrı dönme durumunu eşitlemeye yakınlaştırmak için kullanılır. Yani düz bir şekilde %50 yakınlaştırma olabiliyor ise kilitli durumda %95'lere varan eşitleme durumu söz konusu olur. Bu sistemin kendi içinde türleri vardır. Kimi kilit sistemi elektronik veya elektromekanik olarak çalışır yani anlık olarak sürekli teker dönüşünü ve direksiyon açısını kontrol eder. Kimi sistem ise tam kilit sağlar ve bunu manuel gerçekleştirmek zorunda olursunuz. Şimdi limitli kilit dediğimiz LSD ile başlayalım. Bu kontrol ile aracın tekerlerinin boşa döndüğünü anladığı veya virajda araçta kayma başladığını algıladığı anda ESP'den (Aracın kayma esnasında kaydığı yönü algılayıp ABS (frenlerin ayrı ve kendi kendine bas çek yapmasını sağlayan güvenlik önlemi) sistemine emir göndererek frenleme yaptırıp aynı zamanda motordan güç kesme hakkına sahip sistem) önce müdahale ederek tekerin aracı daha fazla içe sokmasını gerçekleştirir ve gerekirse ESP'den yardım alır. Bu limit gerekli gördüğünde tekerin tur sayısına göre devreye girer. Devreye girdiği andan hareket etti diye kendini hemen bırakmaz ve devreye bir kez girdiği anda yolu tam kavramadığını anlayana kadar kilit devam eder. Hız fark etmez. Diğer sistem ise manuel olur ve bu kimi araçta tamamen durarak, kimi araçta belirli bir hıza kadar çalışır. Daha çok off-road yapan yani dağ bayır demeyen araçlarda görülür. Zaten bu tarz araçlar tüm tekerlere güç iletir. Bu kontrolde elektronik olanları vardır ancak ilk devreye sokma hep manueldir. Elektronik sistemden daha sağlam müdahale şansına sahiptir ve virajda da elektronik olarak devreye girmeyi ihmal etmez yine. Ancak taksiler için gereksiz bir sistemdir. Bu sistemin bir de orta diferansiyeli olan yani aktarmada şaftta ön arka dağılımı yapacak olan parçada kilitli olanı vardır. Buda araçtan anlık yüksek güç ve torku keserek daha fazla batmadan sakince çıkarmak için kullanılan modeldir. Günümüzde artık her şey elektroniğe döndüğü ve Suv modeller çoğaldığı için bu üst seviye diferansiyel kilitleri daha çok pick-up, daha üst ve ağır suv, kamyon, kamyonet, tır, otobüs gibi zorda kalacak araçlarda kalmıştır. Günümüz trendinde olan yerden yükseltilmiş taksi diyebileceğimiz suv modellerinde diferansiyel otomatiktir. Zaten artık her şey o kadar elektronik hale gelmiştir ki maliyetten olabildiğince kısıp her şeyi araç beyni dediğimiz ECU programına bırakmaktadır üreticiler.

Biraz uzun bir yazı oldu ancak umarım az çok bir şeyler anlatabilmişizdir. İyi günler dilerim.

Diferansiyel Kilidi Nedir, Ne İşe Yarar?

Diferansiyel kilidi, bir aracın tekerleklerinin dönüş hızlarını birbirinden bağımsız olarak kontrol eden bir mekanizmadır. Genellikle dört tekerlekten tahrik edilen araçlarda kullanılır ve bu mekanizma sayesinde aracın her iki tekerleği arasındaki hız farkını dengeler ve kaymalarını engeller.

Diferansiyel Kilidi Ne İşe Yarar?

Diferansiyel kilidi, aracın tekerleklerinin farklı hızlarda döndüğü durumları düzelten ve sürüş güvenliğini artıran önemli bir mekanizma olarak çalışır. Araçların dört tekerleği bağımsız olarak döndüğü için, bazen tekerlekler arasında farklı dönme hızları oluşabilir. Bu durum özellikle dönme, viraj alma veya kaygan zeminlerde sürüş sırasında sorunlara neden olabilir.

Diferansiyel kilidi, tekerlekler arasındaki farklı dönme hızlarını dengelemek için kullanılır. Özellikle bir tekerlek kaymaya başladığında veya daha az tutunma sağladığında, diferansiyel kilidi bu tekerleğin dönme hızını diğer tekerleklere eşitleyerek kaymayı önler. Araç daha iyi bir çekiş ve denge sağlar.

Diferansiyel Kilidinin Avantajları Nelerdir?

Diferansiyel kilidinin birçok avantajı vardır, özellikle sürüş veya zorlu koşullarda aracın gereksinimlerini karşılamak için önemli bir mekanizmadır. Diferansiyel kilidi, tekerlekler arasındaki farklı dönme hızlarını dengeleyerek aracın daha istikrarlı bir şekilde hareket etmesini sağlar. Özellikle virajlarda veya yokuş yukarı tırmanırken bu denge ve stabilite önemlidir. Tekerlekler arasındaki farklı dönme hızları tekerleğin kaymasına neden olabilir. Diferansiyel kilidi bu tür kaymaları önler, bu da aracın kontrolünün kaybedilmesini engeller. Diferansiyel kilidi, tekerleklerin aşırı yüklenmesini veya aşırı dönmesini önler. Bu da tekerleklerin ömrünü uzatır ve bakım maliyetlerini azaltır.

Diferansiyel Kilidi Kullanırken Dikkat Edilecekler

Diferansiyel kilidini kullanmadan önce, yolunuzun ve sürüş koşullarının gerçekten ihtiyaç duyduğunuz bir kilidi gerektirip gerektirmediğini değerlendirin. Genellikle kaygan veya zor koşullu yollarda gerekli olur. Diferansiyel kilidi, aracınızın kullanım kılavuzuna göre nasıl aktive edileceğini öğrenin. Bazı araçlarda elektronik düğmeler veya anahtarlarla kontrol edilirken, diğerlerinde manuel olarak kilidi açma veya kapatma gerekebilir. Bazı araçlar iki farklı diferansiyel kilidi bulundurabilir: ön ve arka. İhtiyaca bağlı olarak her ikisini de kullanabilirsiniz. Ancak, her iki kilidi aynı anda kullanmak aracın dönüş kabiliyetini azaltabilir, bu nedenle dikkatli olun.

Diferansiyel kilidini sık sık açıp kapatmaktan kaçının. Sürekli değiştirme, aracın dengesini bozabilir ve mekanizmanın ömrünü kısaltabilir. Yağ seviyelerini kontrol edin ve gerekirse yağ değişimleri yapın. Ayrıca, kilidin çalışmasını etkileyen herhangi bir sorunun erken tespiti için dikkatli olun.